Geschiedenis

Een paar stukjes over de plaats en familienaam van Erp.

Erp

Gemeente in Noord-Brabant, bestaande uit Erp, Boerendonk en Keldonk, alsmede de gehuchten en buurtschappen Bolst, Dijk, Heuvelberg, Hoek, Hurkske Kraanmeer, De Laren, Looieind, Morsche Hoef, Rijkerbeek, de Stinkhoek en Veluwe.

Ligging: grenzend aan Uden, Boekel, Gemert, Beek-en-Donk, Lieshout en Vechel;
5765 inwoners; Opervlakte 3599 ha (1983)

Wapen; In het blauw het beeld van het H.Servatius in bisschoppelijk gewaad met in de rechterhand een bisschopstaf, in de linkerhand een sleutel en achter hem een omgewentelde vos, staande op een losse grond, alles van goud (1817)

Geschiedenis:
In Erp zijn verschillende vondsten uit de prehistorie gedaan, onder meer bij de Vossenberg; er werden ook vele scherven uit de romeinse tijd
teruggevonden. Als heerlijkheid was Erp reeds in de 12e eeuw bekent als een bezitting van de adelijke familie Van Den Bossche, die in 1335 wordt genoemd als stichter van het St.Claraklooster in 's-Hertogenbosch. Ridder Willem van den Bossche schonk zijn kasteel aan de Hinthamerstraat om het te beschermen als "jonck-Vrouwen-Clooster".Hij werdt toen reeds mede Heer van Erpe genoemd.
Deze pandheer overleed in of omstreeks 1344. na hem kwam zijn erfgenaam Theodorus van Horne, heer van Perwijs en Cranenbosch vermoedelijk als heer van Erp, tot 1355. In dat jaar werdt de pandsom terugbetaald aan de erfgenamen van Willem van den Bossche door Isabella, genaamd Ermengard van den Venne, die van hertog Jan III een natuurlijke dochter had. Jan III verklaarde, dat Isabella en haar erfgenamen de heerlijkheid Erp konden behouden tot hij zelf de pandsom zou lossen.In de tweede helft van de 14e eeuw komt de adelijke familie De Rover voor als bezitter van de heerlijkheid. In de beschrijving der Meierij van 's-Hertogenbosch uit 1645 wordt daarover door Philips baron van Leefdael vermeld;"Onder Erp op sekere plaetse Ophoove genaemt, aen de revire d'Aa gheleegen, heeft weleer ghestaen een casteel, in dien tijd toebehoorende aen sekere riddere van de familie Rover, waervan nogh eenige tot Erp in de kerck in hun ridderlijck ghewaet in de ghelaesen staen gheschildert.Deeze plaetse voorsc. met de goederen daeraen behoorende coomen nu (1645) toe aen de commandeurie van Gemert".
Daarnaast is er sprake van een familie Van Erpe, die in het dorp ook verschillende goederen bezat, en ook onder de leenmannen van de hertog
van Brabant voorkomt. Er worden in dit verband goederen genoemd onder Boerendonk, Vechel, Lieshout en in Ponsendeal, dat in Erp moet hebben gelegen. Zowel in Erp als in Vechel waren nog afzonderlijke leengoederen zoals het Langveld, dat met Havelt in Vechel verenigd was.
In 1741 wordt een Godfried van Erpe genoemd, die dan te Overacker te Vechel kocht. Hij was ook de bezitter van het kasteel Frisselsteijn.
Door zijn erfgenamen werd Overacker in leen verheven. In 1566 kwam het tot een vereniging van leengoederen in Erp en Vechel.
Er is dan sprake van een heerlijkheid van Erp en Vechel als een bezitting van jhr.Walraven van Erpe de Oude, opgevolgd ddor jhr.Walraven van Erpe de Jongere. De eerste had de heerlijkheid gekocht van de koning. Ook in 1612 wordt een Walraven van Erpe als heer ingehuldigd, nadat hij de voorwaarden, die de inwoners van de heerlijkheid hadden gesteld, bezwaard had. Na zijn dood behield zijn weduwe het vruchtgebruik van de heerlijkheid tot aan haar dood in 1636. Zij werd vermoedelijk opgevolgd door de weduwe van jhr. Jan van Erp, Maria van Vladeracken. Omstreeks 1642 werd de heerlijkheid door de koning van Spanje ingelost.Philips II verpande de heerlijkheid in 1642 aan Rogier van Broechoven,
die drossaard was van Rumpst in de zuidelijke Nederlanden. Hij werd beschreven als "ghespangualiseert paptist", dus spaans en paapsgezind.
Toen hij in 1648 officieel bezit wilde nemen van zijn heerlijkheid werd dat door de Staten-Generaal niet erkend, nu Noord-Brabant officieel
generaliteitsland was geworden. Zowel Erp als Vechel werden toen statendorpen.Kasteel Frisselsteyn bleef nog in het bezit van de familie Van Erp, maar door huwelijk het na 1678 aan Albert Ferdinant, graaf van Berlo, die generaal-majoor was in staatse dienst. Zijn dochter verkocht het kasteel in 1713 aan Mathijs Niekens, die secretaris van Vechel was. Wanneer de kerk van Erp, toegewijd aan St.Servatius, is gesticht valt niet
met zekerheid te zeggen. Er is verondersteld, dat met "Erthepe, dat ligt in Tessandria" het dorp Erp in een oorkonde van 1134 wordt bedoeld in de stichtingsoorkonde van de Abdij van Berne. Als dat geval is zal er ook spoedig een bedehuis zijn gebouwd. De oudste bekende pastoor wordt genoemd in 1360. De oude kerk van Erp, die in 1843 werdt gesloopt, zou voor een deel stammen uit de 15e eeuw als vervanging van een oud priesterkoor. Deze kerk werd in 1648 aan de katholieken ontnomen en door de protestanten in gebruik genomen.
Door planken werd toen het priesterkoor van de rest van de kerk afgescheiden.

Toen de katholieken in de Bataafse tijd de kerk weer toegewezen kregen kwam daartegen fel verzet van de weinige protestanten, die wel wilden afzien van de kerk, als het priesterkoor, dat zij in gebruik hadden, in hun volle eigendom zou komen. Maar daarop werd vanzelfsprekend niet ingegaan. De kerk was voordat zij in handen kwam van de protestanten, in 1625, nog uitgebreid met een zijkoor, en later tijdelijk als raadhuis in gebruik geweest. De toren stond los van de kerk; het dak van het schip sloot niet aan bij de toren. De huidige St.Servatiuskerk van Erp is een waterstaatskerk uit de jaren 1843-1844, naar ontwerp van architect A. van Veggel met een klassicistisch interieur.
Onder Boerendonk stond vanouds ook een bedehuis, de St.Corneliuskapel, waarvan in het register van de H.geest van 1483 al melding wordt gemaakt, omdat toen het plan tot oprichting daarvan bekent wordt gemaakt. Ook dit bedehuis werd in 1648 gesloten. Er werd in Erp een schuurkerk gebouwd toen de tijd daarvoor rijp was, na 1672, de inval van de Fransen.
Deze kerk stond aan het Hof. Voordien zal men veel gebruik hebben gemaakt van de mogelijkheden voor vrije godsdienstbeoefening, die Gemert bleef bieden. Ook werd een schuur gebruikt op het gehucht de Aa onder Boekel.
In 1791 kreeg Erp zijn raadhuis, met een torentje op het dak. Dit werd in 1795 nog bestormd door de inwoners, toen de municipaliteit in Erp de tienden wilde verpachten.

Erp, A.A.M.E. Broos van
(Best 1933), was secr.kon.Ned.Ondernemersverbond, lid KvK oostelijk Nd. Brabant werd hoofdbestuurslid Ned. ondernemersverbond en lid begeleidings-commissie v.d. soc. econ. planning ZO Brabant, was lid prov. staten Nd. Brabant, nam zitting in de tweede Kamer voor de VVD.

Erp, Antonius van
(Oss 1797), priester gewijd, was achtereenvolgens kapelaan in Breugel, Boxtel en werd in 1833 pastoor in Schijndel. Hier richte hij in 1836 de congregatie van de Zusters van de Liefde van Jezus en Maria, Moeder van Schijndel, die zich verdienstelijk maken in het onderwijs en ziekenverpleging.

Erp, Jo van
('s-Hertogenbosch 1894), regiseur; maakte zich meer dan 50 jaar verdienstelijk voor het amateurtoneel in Noord Brabant.

Erp, Jozephus Petrus van
(Groningen 1900-Vucht 1972) Studeerde medicijnen in Groningen, promoveerde 1925; specialiseerde zich in chirurgie en gynaecologie; vestigde zich in 's-Hertogenbosch, verbonden aan het St.Carolus ziekenhuis en Johannes de Deo-ziekenhuis; voorz. EHBO afd. 's-Hertogenbosch en curator van de kath.lycea; ridder in de orde van St.Gregorius en officier in de Orde van Oranje Nassau; deskundig op het gebied van de numismatiek, een uitstekent muntenkenner; was vanaf 1948 lid van het kon. Genoodschap van Munten en Penningen; oprichter van de Numismatische kring Noord Brabant.

Erp, Louis van
('s-Hertogenbosch 1918) was achtereenvolgens burgemeester van Waspik (vanaf 1957), Loon op zand (incl. Kaatsheuvel) en Geldrop (incl. Zes gehuchten), tot 1981; vestigde zich te 's-Hertogenbosch; was voorzitter van de Stichting voor Bijzonder Kath.Gezins- en Jeugdwerk, werd bij zijn afschijd in 1966 ridder in de orde van St.Sylvester; werd voorzitter van deKath.Jeugdraad Nederland; na aftreden als burgemeester voorzitter Woonwagenschap 's-Hertogenbosch e.o. maakte deel uit van de Stichting Brabant Een als adviseur. In 1981 werd hij benoemd tot officier in de Orde van Oranje-Nassau.

Erp, Theodoor. Nederlands archeoloog. Amboisia 26 maart 1874. Officier in het Nederlands-Indische leger. 1901 Lid van de Baraboudourcommissie, en van 1904 tot 1912 leider van de restauratie van de Baraboudour.

Ga ook eens op deze genealogische site's kijken

Home

NedStat TopStat

(laatste update 24.02.2004 21:47 )

Eventuele aanvullingen of opmerkingen graag een E-mail naar de Webmaster